Historia lechickiego wzgóra, na którym powstał średniowieczny gród, a później miasto będące pierwszą stolicą Polski, do dziś przyciąga uwagę historyków, archeologów i podróżników. Dzięki tej bogatej spuźciźnie miasto Gniezno posiada cały szereg interesujących budowli sakralnych, z których większość służy obecnie jako kościoły parafialne. Warto przyjerzeć się tym świątyniom oraz ich patronom.
Pod wezwaniem świętego Michała Archanioła
Kościół świętego Krzyża w Gnieźnie znajduje się na terenie parafii pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Stoi w miejscu, w którym już w XII wieku odnotowano pierwszą chrześcijańską świątynię, zbudowaną w całości z drewna. Fundatorem tamtego kościoła był Przecław – kanonik gnieźnieński i przecławski.
Dzisiejsza budowla pw. Św. Michała Archanioła, która stoi przy ul. Św. Michała 1, jest w całości murowana, odznacza się charakterystyczną czerwienią cegieł oraz szpiczastym dachem. Wnętrze kościoła zdobi otwarty łuk prosty oraz wysoki ołtarz barokowy z połowy XVIII wieku. Centralnym elementem ołtarza jest wizerunek ukrzyżowanego Chrystusa. W bocznych nawach odnajdujemy także elementy związane z jednym z archaniołów – Michałem, który patronuje całej tutejszej parafii. Z kolei na ścianach kościoła nie brakuje tablic upamiętniających zasłużone dla Gniezna i Kościoła osobistości, takie jak Bonawentura Goślinowski.
Święty Jerzy i Święty Wawrzyniec – Gniezno to miasto, w którym patronują kościołom
Ciekawą budowlą jest też kościół pw. Św. Jerzego, usytuowany przy ul. Kolegiaty 3. Korzystają z niego m.in. alumni Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. W samym kościele szczególną uwagę przykuwają wysoko umiejscowione organy. Nad nimi rozpościera się malowidło przedstawiające Chrystusa na niebiosach, który spogląda na wiernych wewnątrz kościoła. Trójelementowy ołtarz przedstawia wizerunki Matki Bożej, św. Jerzego oraz Chrystusa Ukrzyżowanego. Renesansowny styl kościoła widać na każdym kroku: jasne ściany, wiele złoceń, zdobienia na każdym kroku – to wszystko cieszy wzrok i daje niezapomniane wspomnienia.
Rzymskokatolicki kościół św. Wawrzyńca położony jest przy ul. Św. Wawrzyńca 8. Źródła mówią, iż powstał w XI wieku, prawdopodobnie dzięki ofiarności dworzan króla Bolesława Chrobrego. Szczególną opieką otoczył ów kościół książę Bolesław Pobożny. W XV wieku dokonano przebudowy kościoła – nowe mury wzbogacono czworoboczną wieżą, nakrytą gotyckim dachem.
Niezwykle ciekawa jest też postać patrona kościoła – świętego Wawrzyńca. Pochodzący z Rzymu zakonnik żył i działał w III w.n.e. Na swej drodze życiowej miał spotkać późniejszego papieża Sykstusa II, a ten niebawem wyświęcił młodego Wawrzyńca na diakona. W kluczowym momencie dla historii rzymskich chrześcijan, kiedy prefekt Rzymu sięgnął po dobra kościelne, Wawrzyniec wraz z sześcioma innymi diakonami, stanął w obronie tych skarbów. Trzeba mieć na uwadze, że był to okres intensywnego prześladowania Kościoła i łamania wszelkich zasad oraz godności ludzkiej w imię korzyści materialnych. Tym samym Wawrzyniec stał się męczennikiem, zabitym przez rzymskich wojów 10 sierpnia. Jak głosi jedna z legend, przed śmiercią zdążył uratować Graala, którego wysłał w tajemnicy swoim rodzicom do Hiszpanii.
Polecamy przeczytać także: o życiu i działalności Sługi Bożego księdza Piotra Skargi.
